Ustawa z dnia 4 października 2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych (Dz. U poz. 2215), która weszła w życie 1 stycznia 2019 r. wprowadziła nowe rozwiązanie do systemu oszczędzania na emeryturę. Zgodnie z art. 3 ust. 1. PPK są tworzone w celu systematycznego gromadzenia oszczędności przez uczestnika Planu z przeznaczeniem na wypłatę po osiągnięciu przez niego 60. roku życia (bez względu na płeć) oraz inne cele wymienione w ustawie. Warto zwrócić uwagę na to, że mówi się o tym, że gromadzenie oszczędności w PPK jest dobrowolne. Pytanie dla kogo? Na pracodawców nałożony został obowiązek utworzenia PPK, a wynagrodzenie pracowników z automatu podlega potrąceniu na nowe źródło oszczędzania (pracodawca nie musi uzyskiwać pisemne zgody na potrącenie – dzieje się to obligatoryjnie). Co prawda rezygnacja z PPK jest możliwa, ale wymaga składania co 4 lata deklaracji, która wzbudza sporo kontrowersji wśród ekonomistów. Dlaczego? Poniżej wzór:

Podpisując deklarację podejmujemy świadomą decyzję o rezygnacji z czegoś, co będzie dużym obciążeniem przede wszystkim naszego wynagrodzenia „na rękę”, ale tez obciąży naszych pracodawców. Szkoda, że deklaracja nie zawiera informacji też o tym.

Kogo zatem obejmą Pracownicze Plany Kapitałowe?

Odpowiedz jest prosta: WSZYSTKICH obowiązkowo. Oznacza to, ze wszyscy pracodawcy bez względu na to czy zatrudnieni u niego podejmą decyzje o rezygnacji z PPK, będą musieli utworzyć Pracownicze Plany Kapitałowe. Celowo użyłam stwierdzenia „zatrudnieni”. Bowiem do PPK obowiązkowo przystępują osoby zatrudnione, którymi są miedzy innymi pracownicy, osoby wykonujące prace nakładcza, członkowie rolniczych spółdzielni produkcyjnych lub spółdzielni kółek rolniczych, osoby które ukończyły 18 lat wykonujące prace na podstawie umowy zlecenie, członkowie rad nadzorczych (więcej art. 2 ust. 1 pkt. 18 ustawy o PPK) pod warunkiem, że podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalno – rentowym. 

Oczywiście są wyjątki

Do PPK nie przystąpią ani obowiązkowo ani dobrowolnie np. zleceniobiorcy podlegający dobrowolnie ubezpieczeniom emerytalno – rentowym. Podobnie osoby samozatrudnione czy współpracujące mimo, że podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalno – rentowym. A dlaczego? Ponieważ nie są wymienione w katalogu „osób zatrudnionych”. Ponadto do Pracowniczych Planów Kapitałowych nie przystąpią osoby, które ukończyły 70 lat. Poniżej tabela zawierająca możliwości zawarcia umowy o prowadzenie PPK w zależności od wieku:

Wiek	Zapis do PPK, czyli zawarcie umowy o prowadzenie
Od 18. do 54. roku życia	Obowiązkowe, chyba że osoba złoży deklarację pisemną o rezygnacji z PPK
Między 55. a 69. rokiem życia	Dobrowolności, na wniosek osoby zatrudnionej będzie ona objęta PPK
Ukończone 70 lat	Nie ma możliwości zawarcia umowy o PPK

Co w momencie, kiedy osoba zatrudniona kończy 55 lat? Podmiot zatrudniający nie przestaje odprowadzać składek na PPK, chyba że otrzyma stosowne oświadczenie w tej kwestii. Ponadto PPK nie musi wprowadzać mikroprzedsiębiorca, któremu wszystkie osoby zatrudnione złożyły deklarację rezygnacji z dokonywania wpłat.

O jakich zatem obciążeniach osoby zatrudnionej i podmiotu zatrudniającego jest tutaj mowa?

Wpłaty do PPK dzielą się na obowiązkowe (wpłaty podstawowe) i dobrowolne (wpłaty dodatkowe).

Wysokość wpłat finansowanych przez pracodawcę:

• wpłata podstawowa (obowiązkowa): 1,5% wynagrodzenia brutto;
• wpłata dodatkowa (dobrowolna): do 2,5% wynagrodzenia brutto.

Wysokość wpłat finansowanych przez osobę zatrudnioną (0,5% – 2,00% dla osób zarabiających do 1,2-krotności płacy minimalnej, czyli w 2019 r. 2700 zł miesięcznie):

• wpłata podstawowa (obowiązkowa): 2,0% wynagrodzenia brutto;
• wpłata dodatkowa (dobrowolna): do 2,0% wynagrodzenia brutto.

Kilka obowiązków, jakie będzie miał pracodawca bądź zleceniodawca

• obowiązek poinformowania osoby w wieku 55-69 lat o możliwości przystąpienia do PPK na wniosek,
• obowiązek zawarcia umowy o prowadzenie PPK w imieniu i na rzecz osoby zatrudnionej po upływie trzeciego miesiąca zatrudnienia, jednak nie później niż do 10 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym upłynął 3-miesięczny termin zatrudnienia (art. 16 ustawy o PPK) – warto tutaj zaznaczyć, że do okresu zatrudnienia zliczają się WSZYSTKIE okresy zatrudnienia, nawet te krótkie, kilkudniowe,
• obowiązek poinformowania uczestnika PPK o możliwości zadeklarowania wpłaty dodatkowej oraz o możliwości obniżenia wysokości wpłaty podstawowej (pod pewnymi warunkami – art. 27 ust. 2 ustawy o PPK),
• obowiązek wyboru instytucji finansowej, w której zostaną utworzone rachunki PPK dla pracowników.

Terminy wdrożenia PPK

• od 1 lipca 2019 r. – firmy zatrudniające co najmniej 250 osób zatrudnionych według stanu na dzień 31 grudnia 2018 r.;
• 1 stycznia 2020 r. – firmy zatrudniające co najmniej 50 osób zatrudnionych według stanu na dzień 30 czerwca 2019 r.;
• 1 lipca 2020 r. – firmy zatrudniające co najmniej 20 osób zatrudnionych według stanu na dzień 31 grudnia 2019 r.;
• od 1 stycznia 2021 r. – pozostałe podmioty, w tym jednostki sektora finansów publicznych (podpisanie umowy o zarządzanie PPK − najpóźniej do 23 kwietnia 2021, podpisanie umowy o prowadzenie PPK − najpóźniej do 10 maja 2021 r.)

Więcej informacji o Pracowniczych Planach Kapitałowych znajduje się na oficjalnej stronie https://www.mojeppk.pl/

Źródło: Cieślak M. "Płace od A do Z", wyd. HR Services, 2019.

Opublikowano: 14 lipca 2019, red. : Kinga